شفت (شافت ، محور)
شفت یا محور پمپ یکی از مهم ترین اجزا سازنده پمپ و همچنین یکی از قطعات پر کاربرد در انواع صنایع مکانیکی و تجهیزات چرخشی می باشد.
شفت در پمپ دو وظیفه اصلی دارد:
- اول کوپل شدن و متصل کردن پمپ به موتور و گیربکس
- دوم انتقال نیروی گشتاوری ( دورانی یا رفت و برگشتی) از موتور به داخل پمپ
در واقع شفت یا محور یکی از قطعات داخلی پمپ است که شکل ظاهری آن معمولا به صورت یک میله با سطح مقطع دایره ایی شکل می باشد که یک سر آن به وسیله کوپلینگ به موتور و سر دیگر آن به پروانه متصل می شود و نیروی محرکه را از موتور به پروانه انتقال می دهد. جنس آن معمولا از فولاد یا آلیاژ های ضد زنگ و بسیار مقاوم ساخته می شود تا در مواجهه با سیال و در برابر انواع تنش هایی که به آن وارد می شود استحکام کافی را داشته باشد.
شفت در پمپ انواع مختلفی دارد می تواند به صورت ثابت ، قابل خم شدن یا مفصلی باشد و به صورت کلی در دو نوع تو پر و تو خالی ساخته می شود.
شفت تو خالی نیرو را با سرعت بیشتری انتقال می دهد و باعث تولید گشتاور بیشتر می شود و در عین حال از تکنولوژی ساخت پیچیده و سخت تری برخوردار است.
شفت تو پر دارای مقاومت و استحکام بسیار زیادی ست و این دسته شفت ها برای استفاده در فشار های بالا مناسب ترند.
شفت در انواع مختلفت پمپ ها ممکن است تحت تنش های پیچشی، خمشی، ارتعاشی، محوری و ... قرار گیرند. برای جلوگیری از آسیب رسیدن و بالا بردن طول عمر شفت و نحوه عملکرد صحیح پمپ از روش های مختفی از جمله هم راستا سازی دقیق پمپ و موتور در هنگام نصب ، استفاده از پره در پشت پروانه، ایجاد سوراخ هایی روی پروانه، موازنه صفحه و سطح و ... استفاده می شود همچنین در پمپ های سانتریفیوژ از یاتاقان کف گرد (trust bearing) استفاده کی شود تا از تنش محوری جلوگیری گردد.